İçindekiler
Azerbaycan Kültür Ve Yapısı
Azerbaycan Kültür Ve Yapısı, Müslüman ülkeler arasında ilk laik ve demokratik devlet olan Azerbaycan, yedi adet Türk devletinden sadece bir tanesidir. Azerbaycan cumhuriyeti 1918 yılında kurulmasına karşın 1920 senesinde Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliğinin topraklarına dâhil olmuştur. Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliğinin dağılması sonucunda 1991 yılında bağımsızlığını ilan eden Azerbaycan gelişmiş bir ülke olma niteliğine günden güne ulaşmaktadır. Azerbaycan da Türklerin dışında Lezgiler, Ermeniler ve Ruslar da nüfusun büyük bir kısmını etkilemektedir. Azerbaycan da nüfus ortalama dokuz milyondur ve Türkiye de olduğu gibi genç nüfus oldukça yoğun bir kısmı kaplamaktadır.
Azerbaycan Kültür Ve Yapısı, Azerbaycan da Azeri dili olan Azerbaycan Türkçesi hâkimdir. Bunun dışında Azerbaycan halkı Azeri dilinin dışında Farsça ve Rusçaya da oldukça ilgilidirler. Azerbaycan zengin bir kültüre sahip olmak ile birlikte Türkiye ile ortak izlere sahip olduğu bilinmektedir. Azerbaycan da müzik önemli bir yer tutmaktadır. Azeri müziği konularını genelde günlük yaşamdan ve sosyal durumlardan edinmektedir. Azeri müziklerinde tar, kemençe, ut, bağlama, balaban, zurna, kaval, nağara,tütek gibi çalgılar kullanılmaktadır. Azerbaycan 2011 yılında düzenlenen Eurovision şarkı yarışmasında birincilik elde etmiştir.
Azerbaycan Halkının Dini
Azerbaycan da halkın yüzde doksan altılık kısmı Müslüman ve büyük bir bölümü de Şiilik mezhebine bağlı olduğu bilinmektedir. Sünni, Zerdüşt, Hıristiyan ve Bahaîler de Azerbaycan’da nüfus dâhilinde bulunun dini inançlar arasında yer almaktadır. Azerbaycan ‘da nüfusun oldukça ciddi bir kısmı kırsal alanlarda yaşayarak hayatlarını sürdürmektedir. Kırsal alanda yaşayan Azeriler belli bölge, alanların kutsallığı ve bazı ağaç ve taşlara karşı ciddi bir saygı gösteriminde bulunmaktalar. Azerbaycan İslamiyet öncesine dayanan animist inançlara da sahip bir ülkedir.
Azerbaycan’da Etnik Özellikler Ve Yapısal Değeri
Etnik çeşitlilik Azerbaycan’ın temel özelliklerinden biridir. Ülkenin nüfusu 100’den fazla etnik gruptan oluşuyor; bu çeşitlilik, Azerbaycan’ı çalışmak için büyüleyici bir yer haline getiriyor. Buna ek olarak, ülkenin Sovyetler Birliği’nin bir parçası olarak tarihi, etnik gruplarında diğer ülkelere kıyasla farklılık eksikliğine yol açmıştır. Sonuç olarak, uluslararası toplumlar Azerbaycan’ı etnik bir anomali olarak kabul etmiş ve etnik kültürünü korumaya yönelik programları desteklemiştir.
2011 nüfus sayımına göre, Azerbaycan nüfusunun yaklaşık yüzde 94’ü Azeri olarak tanımlandı. Ancak ülkede yaklaşık 15 farklı etnik grup var. En büyük grup, Azerbaycan’ın toplam nüfusunun neredeyse yüzde 80’ini oluşturan Azerilerdir (Azeriler veya Azeriler olarak da bilinir). Diğer önemli etnik gruplar arasında Talış (yüzde 8), Lezgi (yüzde 5), Karabağ Ermenisi (yüzde 3), Türkmen (yüzde 2), Gürcü (yüzde 1) ve İranlı (yüzde 1’den az) bulunmaktadır. Azerilere göre az sayıda olmalarına rağmen, bazı Azeri olmayan gruplar devlet desteği sayesinde geleneksel kültürlerini korumuştur. Örneğin, Talış müzisyenleri her yıl Talış Yeni Yıl kutlamaları sırasında ulusal televizyonda sahne alırlar.
Azerilerin yaşadığı kültürel asimilasyon, bazı yorumcuların ülkeyi “etnik kökeni olmayan etnik çoğulculuk” veya “kültürsüz çoğul toplum” olarak nitelendirmesine yol açmıştır. Buna karşılık, şair Nizami Gencevi anavatanını “birçok isim ve çeşitli dilleri olan tek bir kabile” olarak tanımladı. Bu nitelendirmelerde -farklı etnik grupların sıklıkla birbirine yakın yaşamaları gerçeği gibi- bazı gerçekler olsa da, bu, farklı gruplar arasında farklı kültürlerin varlığını inkar etmez. Örneğin, kırsal kesimdeki Lezgiler, hayvancılığa ve hayvancılığa çiftçilik yerine değer verir; bu, Lezgilerin çoğunun neden kırsal alanlarda yaşadığını açıklarken, Lezgi çiftçileri öncelikle koyun veya keçi yerine sığır yetiştirir.
Azerbaycanlılar arasında kültürel asimilasyona katkıda bulunan bir diğer faktör de geleneksel olarak güçlü sanat ve edebiyat yetenekleridir. Bu, halı dokuma, ahşap işçiliği ve mücevher yapımı gibi sanat formlarını içerir – hepsi yıllarca uygulama ve deneyim gerektiren yüksek vasıflı el sanatlarıdır. Geleneksel müzik, ev partilerinde veya düğün gibi sosyal toplantılarda sıklıkla icra edildiğinden, izleyiciler üzerindeki duygusal etkisi nedeniyle bugün Azeri olmayan topluluklar arasında da çok popüler olmaya devam ediyor. Nizami Gencevi gibi şairler, Hıristiyanlıkla bağlantılı klasik Avrupa formlarından ziyade İslam’la ilişkilendirilen karmaşık şiirsel ölçüleri kullanarak gazel yazmadaki ustalıkları sayesinde Azerbaycan şiirini benzeri görülmemiş yüksekliklere yükselttiler. Bu özellikler, Azeri olmayan toplulukların zaman içinde geleneksel kültürleriyle temaslarını kaybetmelerine katkıda bulundu, ancak bu, kültürlerinin Ermenistan veya Türkiye gibi diğer komşu ülkelere kıyasla farklılığını ortadan kaldırmaz.
Birkaç faktör olsa da Azerbaycanlılar arasında kültürel asimilasyona katkıda bulunmak – örneğin kırsal ve kentsel göç kalıpları ve güçlü geleneksel sanat yetenekleri gibi – bu asimilasyon, uluslararası örgütleri Azerbaycan kültüründeki etnik çeşitliliğin özelliklerini vurgulamaktan alıkoymadı. Ne de olsa bu, Avrupa’da olduğu gibi çeşitli bölgelerde parçalanma yerine, tek bir ulus içindeki farklı kültürlere değer verildiğini gösteriyor.
